مِنَ القرآن

ایدئولوژی شیوه دلفریب و غلط اندازی برای ارتباط با جهان است.

به انسانها توهم هویت، کرامت و اخلاق می دهد، اما در واقع راه را برای دست کشیدن از همه آنها هرچه هموارتر می کند. چون منبع چیزی فراشخصی و عینی است، به افراد امکان میدهد وجدانشان را فریب دهند و عقيدة حقیقی و راه و رسم زندگی خفت بارشان را از چشم جهانیان و خودشان پنهان نگاه دارند.

ایدئولوژی بسیار عملگرایانه است اما در عین حال شیوه ای به ظاهر موجه و متین برای مشروعیت بخشیدن به همه چیز از بالا و پایین و همه جوانب هم هست.هم مردم را شانه می گیرد و هم خدا را. پرده ای است که آدمها می توانند زندگی و هستی ساقط شده و بی اهمیتی وجودشان و سازش با وضع موجود را پشت آن پنهان کنند ایدئولوژی عذر و بهانه ای است که به کار همه کس می آید، از سبزی فروش گرفته که ترس از دست دادن کار و کاسبی اش را پشت علاقه ای ظاهری به اتحاد کارگران جهان مخفی می کند تا عالی ترین صاحب منصبان حکومتی که می توانند شوق و شهوت باقی ماندن در قدرت را در لفافه عبارت ها و گفته هایی با مضمون خدمت به طبقه کارگر و محروم پنهان نگاه دارند.

بنابراین کارکرد اصلی و توجیه گر ایدئولوژی دامن زدن به این توهم افراد، چه قربانیان و چه ارکان قدرت، در نظام پساتوتالیتر است که نظامشان با نظم انسانی و نظم عالم سازگار است.

قدرت بی قدرتان صفحه ۳۰-۳۱
واتسلاف هاول ترجمه: احسان کیانی خواه
نشر نو ۱۳۹۸